Stel: je bent bij een wijkfeest. Mag je dan zomaar een foto van de personen op die bijeenkomst maken? En hoe zit het met een foto van een geïnterviewde? Je weet dat portretrecht bestaat, maar hoe zit het nu precies? Jaap Kronenberg van de Adviesbrigade legt uit hoe het zit.
Wie de foto maakt, heeft het auteursrecht
Als je een foto maakt, dan heeft de fotograaf het auteursrecht. De fotograaf is de maker en de maker bepaalt of en waar de foto openbaar gemaakt mag worden, bewerkt mag worden of gekopieerd mag worden. Voor het gebruik van een foto in jouw wijkkrant of -blad heb je dus altijd de toestemming van de fotograaf nodig.
Wil je meer weten over het auteursrecht? Lees dan het artikel Auteursrecht: zo zit dat voor jouw wijkkrant.
Wie herkenbaar op de foto staat, heeft het portretrecht
Als iemand herkenbaar op de foto staat, dan heeft diegene het portretrecht. Dat geldt voor een portretfoto waar één iemand op staat. En dat geldt ook voor een foto van meerdere mensen, bijvoorbeeld bij een wijkfeest.
Portretfoto? Toestemming nodig
Een foto met het portret van één persoon (een echte portretfoto) mag je niet zomaar opnemen in je wijkkrant of-blad. Daarvoor heb je toestemming nodig van die persoon.
Ingestuurde portretfoto? Toestemming door insturen
Heeft iemand die foto aan jouw wijkkrant toegestuurd om te plaatsen bij een artikel? Dan is daarmee die toestemming gegeven.
Foto openbare activiteit? Geen toestemming nodig
Heb je een foto van een openbare activiteit, zoals een wijkfeest? Waar één of meerdere personen herkenbaar op staan? Dan mag je die zonder toestemming wel gebruiken (publiceren) in jouw wijkkrant of -blad. Tenzij de geportretteerde(n) dit niet wil én een redelijk belang van privacy heeft:
Een redelijk privacybelang kan zijn:
– inbreuk op iemands persoonlijke levenssfeer (bijvoorbeeld een foto van een privésituatie)
– een foto geeft een ongewenst beeld van iemands gezondheid of seksuele geaardheid
– een foto geeft een ongewenst beeld van iemands financiële of sociale situatie
– de foto wordt gebruikt voor een commercieel doel
– de foto schaadt de reputatie van de geportretteerde (Voorbeeld: als je iemands foto bij een kritisch of schokkend artikel plaatst, dan wekt dat de indruk dat die persoon het eens is met de inhoud van het artikel. Of er iets mee te maken heeft. Terwijl dat helemaal niet het geval is.) Hoe duidelijker iemand in beeld is, des te sterker het privacybelang kan zijn.
Conclusie
Gaat het om een foto van een wijkfeest, waarop buurtbewoners te zien zijn? Dan zal dat in het algemeen niet strijdig zijn met een redelijk privacybelang van die buurtbewoners.
Zo voorkom je problemen
Het liefste voorkom je natuurlijk problemen bij jouw wijkkrant of -blad. Daarom een aantal praktische tips.
Tips om foto’s te maken bij een interview
- Geef vooral duidelijk aan waarvoor je de foto’s wil gebruiken: dus voor de site, Facebook en wijkkrant bijvoorbeeld. Je mag de foto’s dan ook alleen hiervoor gebruiken en dus niet ook nog op Instagram zetten.
- Het is slim om alles vooraf even per mail vast te leggen, dan liggen je afspraken vast.
- Stuur je eventuele foto’s nog door naar de geportretteerde? Spreek dan af vanaf wanneer en waar iemand de foto’s dan mag gebruiken. Het is bijvoorbeeld gebruikelijk om af te spreken dat iemand ze na publicatie in de wijkkrant ook zelf mag gebruiken.
Tips om foto’s te maken bij een activiteit
Geef vooral al aan dat er foto’s gemaakt gaan worden en dat die gebruikt kunnen worden voor de wijksite, -krant of -blad.
- Benoem het ook als je de foto maakt. Vraag bijvoorbeeld of mensen even aan de kant willen gaan als ze niet op de foto willen.
- Merk je dat mensen liever niet op de foto willen? Maar wil je toch een foto van de activiteit? Maak de foto dan zo (bijvoorbeeld van de achterkant) dat niemand herkenbaar in beeld staat.
- Ouders van minderjarige kinderen vinden het soms niet fijn dat hun kinderen op de foto komen. Zeker binnenshuis. Wees dus terughoudend in het herkenbaar fotograferen van kinderen op scholen, in een zwembad of bij een buitenschoolse opvang.
Kom je er niet uit?
Geen paniek. Neem contact met ons op, we helpen je graag verder!
Stadskracht is er voor burgerinitiatieven en vrijwilligersorganisaties en ondersteunt, deelt kennis en verbindt. We staan naast je en gaan samen met jou op weg. We weten wat er in Arnhem mogelijk is en hoe het werkt. We helpen je verder en laten niet los tot het is opgelost.
Wil je meer weten over de mensen achter Stadskracht Arnhem, wat we doen en wat we voor je kunnen betekenen? Bekijk de pagina ‘Over ons’.
Regelmatig een dosis inspiratie en informatie in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
