Hoezo, het kan niet?

Locatie: Voetbalclub VDZ Arnhem (Volharding Doet Zegevieren)
In gesprek met: Martijn van Damme – 24 jaar – lichamelijk beperkt, vol levenslust, met een boodschap voor wie dit leest.

Als je lichamelijk beperkt bent en mensen denken dat je niet veel kan, wat doet dat met je? Weerstand was er zeker, maar hij is een doorzetter. “Mensen die denken dat je veel niet kan, maar er kan juist meer dan ze denken. De vraag is of ze je de kans willen geven.” We spreken Martijn van Damme in de directiekamer van VDZ Arnhem.

Beperkingen als inspiratie

Nadat hij zojuist een training heeft gegeven, hebben we een gesprek over zijn beperkingen, maar Martijn verlegt het onderwerp al snel naar wat hij kan. Ja, er zijn beperkingen, maar er kan zo veel meer dan mensen vaak denken. Had hij wellicht voorbeelden waaraan hij zich kon optrekken? Nee, eigenlijk heel weinig. Het moest echt uit hemzelf komen. Je moet de kansen zoeken en krijgen, daar gaat het om. Wel heeft zijn familie veel voor hem gedaan. Zijn moeder vooral, ze was er altijd en bracht hem overal naartoe. En ook anderen vlak bij hem hielpen hem.
Bij de pakken neerzitten is niet zijn ding. Zijn beperkingen geven hem juist inspiratie. Karakter? doorzettingsvermogen? Noem het maar, feit is dat hij vrijwel volledig meedoet in de maatschappij, het op school prima doet, zijn rijbewijs heeft gehaald en voetbaltrainingen geeft. Alsof dat niet genoeg is, wil hij graag nog een paar dingen kwijt.

“Ik kan een aardig sprintje trekken”

“Zoals gezegd was het lastig om mensen te vinden die mij een kans wilden geven. Nu ik die zowel op school als in de sport heb gekregen, blijkt het prima te gaan.” Daarvan is hij het sprekende voorbeeld. Volhouden is zijn boodschap voor jeugd met een beperking. “Laat je niet wijsmaken dat je niets kunt.”

Het inspireert hem om anderen met een beperking te helpen. Hij heeft daarvoor een website opgezet, waarover later meer.
Als scheidsrechter is hij al drie en een half jaar verbonden aan de voetbalclub VDZ Arnhem. Hier kreeg hij onder meer de kans gehandicaptenvoetbal op te zetten. “We begonnen 1,5 jaar geleden met twee spelers en nu hebben we er 10 Nee, nog geen wedstrijden, maar we hebben wel veel plezier. We trainen elke vrijdagavond, dan voetbal ik ook mee.” Met enige trots: “Ik zit ook in de organisatie.”
De naam VDZ sluit naadloos aan bij Martijn: Volharding Doet Zegevieren. “Als je mij zonder voorkennis ziet, denk je dat is niet veel, maar ik kan een aardig sprintje trekken (gelach). Ik heb gisteren nog 90 minuten voor volwassenen gefloten.” Hij geeft ook een spoedcursus ‘vlaglessen’ aan ouders met voetballende kinderen. Ze functioneren als grensrechters bij wedstrijden.

Ook met zijn opleiding heeft hij flinke stappen gemaakt. Wat dat betreft is hij ook hier een inspirerend voorbeeld.
Nu studeert hij Social Work aan de HAN in Nijmegen. Social Work biedt meer kansen op werk, meent hij.

Laat niemand je wijsmaken dat je iets niet kan.

KNVB daagt hem uit

Hij is 3,5 jaar scheids geweest bij VDZ. Nu stopt hij daarmee vanwege een prachtig aanbod van de KNVB om op een hoger niveau te gaan fluiten. Z’n ogen glinsteren. Een prachtige opsteker. Daarom stopt hij nu als scheidsrechter bij VDZ. Hij blijft wel actief voor de jeugdtraining.

Ambities

Zijn ambities blijven niet beperkt tot opleiding en sport. Er is meer dat wacht op verovering. Op zijn website biedt hij zichzelf aan als spreker. Zijn doel is duidelijk: de gehandicapte medemens een podium geven en de taboes doorbreken. Hij heeft daarin al wat ervaring, terwijl het spreken hem door zijn handicap niet zo makkelijk afgaat. Zijn inspiratie wint het ook hier van zijn handicap. Hij vindt het leuk mensen te motiveren en eventueel te helpen. Zijn eerste gastles bracht hem veel mooie reacties en zijn zelfvertrouwen groeide.

Inclusievere samenleving

Ook werken aan een inclusievere samenleving staat op het program. “Je ziet bijvoorbeeld op tv heel weinig mensen met een beperking. Ik wil mensen laten weten wat mijn beperking is en wat je desondanks van mij kan verwachten. Ik zit dagelijks in de trein naar Nijmegen en dan word ik vaak raar aangekeken, terwijl hierboven, wijst naar zijn hoofd, niets mis is. Het zou mooi zijn als ik mensen er meer over zou kunnen vertellen.” Martijn zou daarom graag iemand met een beperking in Goede Tijden, Slechte Tijden willen zien. Ook op tv worden gehandicapten ver weg in een hokje gestopt. Hij noemt twee baanbrekende voorbeelden: Lucille Werner, zelf gehandicapt, heeft in de Tweede Kamerfractie van het CDA de emancipatie van de gehandicapten opgezet, met als resultaat een minister voor Gehandicaptenzaken. De eerste die tot minister werd benoemd was Rick Brink.
“Dat soort mensen vind ik ontbreken in de politiek. Als je wat wilt veranderen is de politiek de uitgelezen mogelijkheid om dat te doen. Daarnaast vind ik de politiek ook interessant. Het kan best zijn dat ik na mijn studie de politiek in wil, afwachten maar.”

Dat soort mensen vind ik ontbreken in de politiek

Nabije toekomst

“Ik moet nog 2,5 jaar aan de studie voor mijn hbo-diploma. Tegen die tijd wil ik het huis uit. Sociaal werk wordt mijn werkterrein. Burgerinitiatief trekt mij. Met mijn hbo-diploma kan ik heel veel kanten op. Voor mij gaat het er vooral om mensen met een beperking te helpen. Tegen de tijd dat ik m’n diploma heb ga ik werk zoeken en zoek ik ook een huis.”

Wat zou hij willen zeggen tegen kinderen met een handicap? “Ik weet hoe moeilijk het is een beperking te hebben. Je moet gewoon je eigen pad volgen, kijken waarin je goed bent en proberen er alles uit te halen. Dat zal voor iedereen anders zijn. Geluk zoeken in het leven en doen wat je blij maakt.”

“Kom maar op” is zijn stimulerende reactie, als ik vraag hoe de jeugd contact met hem kan opnemen. “Dat kan het beste via mijn website. Ik zou dat fijn vinden.”