'Hoe meer je weet, hoe leuker het wordt'

De Arnhemsche Schaakvereniging (ASV) geeft schaaklessen aan beginnende volwassenen. Voor nop nog wel. Waarom? “Om schaken aantrekkelijk te maken voor iedereen,” zegt Samantha van Diggelen, zelf ooit begonnen als cursist en inmiddels docent van de beginnersgroep.

In de grote zaal van activiteitencentrum Het Pleijwerk aan de Vlamoven in Presikhaaf is het een gezellige boel. Drie grote tafels zijn gevuld met een bont gezelschap volwassenen die schaakles krijgen: er is een beginnersgroep, een groep doorstromers en een clubje gevorderden. Elke donderdagavond van half zeven tot kwart voor acht leren de deelnemers alles over het eeuwenoude spelletje. Of in ieder geval genoeg om een fatsoenlijk potje te kunnen schaken. “Officieel duurt de beginnerscursus zes avonden. Dan ken je alle stukken en weet je hoe je moet spelen,” vertelt Samantha. Als cursisten genoeg geleerd hebben kunnen ze, als ze dat willen, een examen afleggen en doorstromen naar het volgende niveau.

Schakende jeugd

Ook Samantha doet deze avond een proefexamen. De beginnersgroep krijgt les van haar collega Cesar. Clubsecretaris Ruud Wille legt ondertussen uit hoe het allemaal zo gekomen is. “Daarvoor moeten we eerst naar de jeugd,” vindt hij. “Die zit hiernaast. Kom maar eens mee!” Geestdriftig beent hij naar een lokaal waar achter een openzwaaiende deur een hele horde schakende kinderen verstopt blijkt te zitten. De jongste van de leerlingen piept nog maar net met het hoofd boven het schaakbord uit. Met hun ouders, wijst Ruud, is het idee voor de gratis schaaklessen begonnen. “We merkten dat de kinderen thuis aan hun ouders vroegen: ‘Hoe zat het ook weer met het paard? Hoe moet deze zet?'” vertelt hij. “Veel ouders wisten het niet.” ASV begon deze ouders daarom op vrijwillige basis schaaktrainingen te geven. Ruud: “De vaders en de moeders zaten toch al in de grote zaal achter hun laptop of krantje te wachten op hun kinderen.”

Vrijheid, blijheid

De eerste cursus dateert van vijf jaar geleden. Inmiddels begint er twee keer per jaar een nieuwe reeks lessen. Die worden belangeloos gegeven door een aantal bijzonder enthousiaste leden van ASV en zijn al lang niet meer voorbehouden aan de ouders van de schakende jeugd, maar voor iedereen die het spelletje wil leren. Dat is niet onopgemerkt gebleven. De schaaktrainingen zijn populair. “Een aantal jaar geleden kwam groep twee erbij, nu zijn er al drie groepen en eigenlijk hebben we behoefte aan een vierde groep,” zegt Samantha die haar pen heeft neergelegd en zich weer bij haar cursisten heeft gevoegd. Schaken is bezig aan een opmars, ziet ook Ruud. ASV, opgericht in 1891, groeit. “We zijn een van de grootste clubs van Nederland, dus die gratis lessen, die kunnen we wel aan. En als mensen twee keer een basiscursus willen doen, dan kan dat ook. Even goede vrienden. Bij ons is het vrijheid, blijheid!”

Meesterbrein

Meesterbrein achter de beginnerscursus, en docent van het eerste uur, is Kees van Keulen. “Wat is er nou leuker dan dat ouders met hun kinderen kunnen schaken?” vindt hij. “Het is niet de bedoeling van onze cursus om kampioenen te kweken, maar om mensen genoeg te leren zodat ze thuis een potje kunnen spelen. Zelf heb ik vroeger van mijn broers leren schaken.” Kees geeft geen les meer, maar hij is nog wekelijks op de clubavond te vinden. Vanaf half acht druppelen de leden van ASV de grote zaal binnen en om acht uur gaat de competitie van start. “Sommige leerlingen worden betalend lid,” aldus Samantha, “Maar het hoeft niet. Je kunt tien jaar aan de beginnerscursus meedoen zonder lid te worden,” grapt ze. “Maar dat doet eigenlijk niemand, daarvoor is het veel te leuk.”

Thuisgevoel

Dat is te zien. In de beginnersgroep, die grotendeels uit vrouwen bestaat, wordt niet alleen geleerd, maar ook veel gelachen. “Hoe meer je weet, hoe leuker het wordt,” verklaart een van de deelnemers. “Ik zou nooit zijn begonnen aan een cursus schaken als ik ervoor had moeten betalen, maar nu ik eenmaal bezig ben, blijf ik hangen. Iedereen is ook zo vriendelijk en enthousiast. De club geeft me een thuisgevoel.”
Nu het steeds drukker wordt in de grote zaal, breekt het beginnersgroepje op. “Ik vind het zo mooi dat het zo’n gevarieerde club is,” besluit Samantha. “Niet alleen qua niveau, maar ook als mens. Jong, oud, dik, dun, man, vrouw en alles er tussenin.” Kees knikt tevreden. “De tijd dat schakers oude mannen met dikke sigaren waren, is wel voorbij.”

Meer informatie: www.asv-schaken.nl