Rechtsvormen voor vrijwilligersorganisaties

Wat is rechtsvorm?

Er zijn verschillende rechtsvormen voor vrijwilligersorganisaties. Met rechtsvorm bedoelen we dat je jouw activiteit of initiatief organiseert in een aparte rechtspersoon en dus niet zelf voor jouw eigen rekening en risico.

Wanneer is een rechtsvorm nodig voor mijn activiteit of initiatief?

Als geld een rol gaat spelen om je activiteit of initiatief -verder- vorm te geven èn het geen kleine en éénmalige activiteit is.

Waarom is het belangrijk?

• Omdat je anders persoonlijk (privé) financieel aansprakelijk en verantwoordelijk bent (als je geld te kort komt omdat je meer uitgaven hebt dan inkomsten)
• Deelnemers dan een bijdrage, contributie of abonnementsgeld kunnen betalen voor je activiteit of initiatief
• Je activiteit of het initiatief in aanmerking kan komen voor subsidie van bijvoorbeeld de gemeente

Welke rechtsvormen bestaan er?

Sociaal-maatschappelijke – niet commerciële – activiteiten of initiatieven kennen rechtsvormen als vereniging, coöperatie en stichting. Voor de meeste activiteiten of initiatieven is het oprichten van een stichting het makkelijkst en voordeligst.

Meer weten over de verschillen? Bekijk het overzicht van de verschillen tussen een stichting, vereniging en coöperatie.

Voordelen van een stichting als rechtsvorm

• Goedkoop
• Structuur en statuten zijn eenvoudig met weinig wettelijke eisen
• Heel flexibel, makkelijk om van alles in te regelen

Hoe richt ik een stichting op?

• Via een maatschappelijk betrokken notaris voor ongeveer 350 – 500 euro exclusief btw (informeer bij de Arnhemse Uitdaging of zoek op google).
• Door van tevoren je eigen ‘huiswerk’ goed te doen. Zie deze checklist. Zo hou je ook de kosten zo laag mogelijk.
• Met minimaal één bestuurslid, maar bij voorkeur drie bestuursleden (voorzitter, secretaris en penningmeester). Bestuursleden zijn vrijwel altijd vrijwilligers.

Wat moet ik doen als ik een stichting hebt opgericht

• Laat de notaris de stichting direct inschrijven bij de Kamer van Koophandel
• Open een bankrekening op naam van de stichting

Let op: het hebben van een bankrekening brengt (vaste) jaarlijkse kosten met zich mee. Vergelijk verschillende banken en hun aanbod; soms wordt een zakelijke bankrekening het eerste jaar bijvoorbeeld gratis aangeboden.

• Maak een meerjarenplan waarin staat wat de stichting gaat doen, wie het doet, wanneer en hoe.
• Stel een jaarlijkse begroting op. Hierin staan de vaste kosten, zoals bijvoorbeeld voor de bankrekening en de domeinnaam van een website. Ook neem je de verwachte inkomsten en de kosten voor de activiteiten op in de begroting. Let op: een stichting kan in beginsel geen btw aftrekken.
• Houd de boekhouding bij. Heb je hier onvoldoende kennis van, ga dan op zoek naar een boekhouder via Praktische Zaken, de Arnhemse Uitdaging of de vrijwilligerscentrale.
• Maak na afloop van ieder jaar een jaarrekening en stel die als bestuur vast.
• Overleg regelmatig als bestuur op basis van een agenda en maak daar een verslag van met een actielijst. Hierbij vind je een format voor de agenda en de notulen met actielijst

Wanneer vraag ik als stichting een ANBI-status aan?

Als je een algemeen belang nastreeft en (1) schenkingen belastingvrij wil ontvangen en (2) wil dat gevers hun donaties kunnen aftrekken van de inkomstenbelasting. Dan moet je de belastingdienst vragen om jouw stichting aan te wijzen als ANBI. Sport-, personeels-, zang-, harmonie- of toneelverenigingen en hobbyclubs zijn meestal geen ANBI. Wel bestaat er een aparte categorie culturele ANBI’s.

Het aanvragen van de ANBI-status brengt een hoop werk met zich mee. Kijk hier voor alle informatie.

Als jouw Stichting een ANBI-status heeft, ben je verplicht om het beleidsplan, jaarverslag met jaarrekening en andere informatie van de stichting openbaar te maken op je website. Hulp nodig bij het aanvragen van de ANBI-status? Neem contact op met de Adviesbrigade via ons contactformulier.

Handig om te weten

• Vanaf 1 juli 2021 geldt de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR).